Przejazdy niektórymi drogami, zarówno w Polsce jak i w państwach Unii Europejskiej lub Stanach Zjednoczonych, są obarczone opłatą. Najczęściej kierowcy musza uiścić wyznaczoną kwotę za przejazd autostradą. W jaki sposób można dokonać opłaty za skorzystanie z drogi?
Tradycyjny sposób poboru opłat – system manualny
Sposobem, który obecnie jest już rzadko spotykany, jest manualne pobieranie opłat przez pracownika instytucji zarządzającej drogą. Zasada działania jest niezwykle prosta. Kierowca zbliżając się do bramek poboru opłat, musi wybrać pas ruchu kierujący do budki z kasjerem. Tam jest zobowiązany do zapłacenia, w sposób gotówkowy lub bezgotówkowy, za przejazd płatnym odcinkiem drogi.
Po uiszczeniu opłaty, pracownik wydaje klientowi bilecik i otwiera szlaban, aby kierowca mógł swobodnie przejechać na drugą stronę bramek. Manualny sposób poboru opłat cechuje się długim czasem obsługi i ryzykiem tworzenia się kolejek.
Pobieranie opłat w sposób automatyczny
Podobnym rozwiązaniem do systemu manualnego jest zastosowanie urządzeń automatycznego poboru opłat na bramkach. Kierowca również musi podjechać wyznaczonym pasem do budki, jednak nie jest obsługiwany przez człowieka.
Za przejazd płaci się przez wrzucenie monet do automatu lub wykonaniu płatności kartą. Zaakceptowanie transakcji przez urządzenie skutkuje otwarciem się szlabanów. W tym przypadku czas obsługi jednego pojazdu jest krótszy, jednak nadal sposób ten generuje kolejki przed bramkami.
Winiety – konieczność podczas europejskich wojaży
Naklejki umieszczane na przedniej szybie, które stanowią dowód uiszczenia opłaty za przejazd płatną drogą, są nazywane winietami. Na każdej z nich widnieje informacja o długości okresu jej ważności. W Polsce zrezygnowano z tego sposobu poboru opłat na rzecz nowocześniejszego systemu, jednak winiety nadal funkcjonują w innych krajach w Europie.
Najwygodniejszą opcją jest wykupienie winiety z wyprzedzeniem przez Internet, jednak Ci, którzy o tym zapomnieli, mogą dokonać zakupu stacjonarnie. Winiety są dostępne na stacjach benzynowych, a w niektórych krajach również w urzędach pocztowych.
e – TOLL – nowy system poboru opłat w Polsce
Dogodną opcją opłacania przejazdów wybranymi, płatnymi odcinkami dróg w Polsce jest system e – TOLL. Bazuje on na technologii pozycjonowania satelitarnego i nie wymaga zatrzymywania pojazdu przed bramkami.
Kierowca przed przejazdem powinien zarejestrować się przez Internetowe Konto Klienta i wybrać jedną z trzech opcji przekazywania danych do systemu: aplikację mobilną e – TOLL PL, urządzenie pokładowe OBU lub system ZSL.
Po rejestracji kierowca, zbliżając się do bramek poboru opłat, musi wybrać pas ruchu oznaczony symbolem e – TOLL. Szlaban otworzy się automatycznie, a opłata zostanie pobrana przez system.
OBU czy ZSL – co jest korzystniejsze?
Korzystając z e – TOLL, firmy transportowe i spedycyjne rozważają przeważnie OBU lub ZSL jako urządzenie lokalizacyjne pojazdu. Pierwsze z nich to urządzenie przenośne, które jest stosunkowo proste w montażu. Jego praca jest jednak uzależniona od mocy baterii, a za istotną wadę uważa się ryzyko przypadkowego odłączenia OBU podczas jazdy.
Bardziej zaawansowanym urządzeniem jest ZSL, czyli system GPS na stałe montowany w pojeździe. Posiada więcej opcji, np. monitorowanie czasu pracy kierowców lub poziomu i zużycia paliwa, dlatego jest chętniej wybierany przez profesjonalne firmy.
Sposobów poboru opłat za korzystanie z dróg jest kilka. Systemy manualne i automatyczne skierowane są raczej do indywidualnych użytkowników dróg, natomiast satelitarny system e – TOLL jest wygodny dla zawodowych kierowców. Przy czym, poruszając się po europejskich drogach, warto pamiętać o zakupie winiet.